Ontevreden met je baan? Dreig niet met vertrek, zegt HR-expert

OPINIE – In de meer dan veertig jaar dat ik in het bedrijfsleven actief ben geweest, onder meer als voormalig vicepresident van HR bij Microsoft, heb ik veel werknemers zien dreigen met vertrek. Dat eindigt zelden op de manier die ze voor ogen hadden.

Gefrustreerd zijn over je baan is niet ongewoon. Er ontstaan vaak kleine irritaties door technische problemen of lastige collega’s. Er zijn ook langetermijnfrustraties die je carrière in de weg kunnen zitten. Misschien krijg je alleen maar saaie opdrachten op je bureau. Of je krijgt nooit die promotie die je echt wel verdient. Of je verdient minder dan je wilt.

Als frustratie de kop opsteekt, heb je misschien het gevoel dat je een ultimatum moet stellen en moet dreigen dat je vertrekt, als er niets verandert. Misschien vraag je om een andere functie, een betere titel, of misschien wel meer geld.

Maar je hebt het gehad. “Doe dit…of anders”, zeg je. Wat gebeurt er dan? Waarschijnlijk niet wat je had verwacht.

Het helpt om de situatie vanuit het perspectief van de werkgever te bekijken om te zien hoe je leidinggevende kan reageren, als je dreigt met vertrek. Laten we drie mogelijkheden onder de loep nemen.

1. Verrassing!

Als je dreigement als een verrassing komt voor je leidinggevende, gaat er een enorme alarmbel af. De leidinggevende zal zich afvragen: "Waar komt dit vandaan?"

Het management team zal zeker niet direct je verzoek inwilligen om je te proberen binnen boord te houden. Je leidinggevende zal willen begrijpen wat er echt aan de hand is. Waarom ben je zo gefrustreerd dat weggaan de enige goede keuze lijkt?

Als het dreigement om te vertrekken als een verrassing komt, is dat niet per se een weerspiegeling van het falen van het bedrijf of je manager. Het kan ook iets over jou zeggen: je hebt slecht gecommuniceerd over je problemen.

Een dreigement om weg te gaan komt al snel overhaast en ondoordacht over. En dat zal waarschijnlijk niet in je voordeel werken.

2. Alweer?

Als je vaak klaagt, wordt een dreigement om weg te gaan gezien als meer van hetzelfde. De manager denkt: "Oh, daar heb je hem weer."

Je hebt je gevoelens al vaker kenbaar gemaakt. Het bedrijf heeft duidelijk gemaakt dat ze je niet kunnen bieden wat je nodig hebt. Het geld is er niet, ze hebben de baan niet die je wilt, je bent gewoon niet de juiste persoon, etcetera.

Dreigen om weg te gaan lijkt gewoon een herhaling van zetten. Je moet dan ook niet vreemd staan te kijken als je leidinggevende opgelucht is als je dreigt te vertrekken. Wees niet verbaasd als de manager je aanbod accepteert!

3. Doei!

Soms wordt je dreigement gezien als een verkapte manier om ontslag te nemen. Je hebt allerlei niet al te subtiele signalen afgegeven over je frustratie. Overal gaan geruchten dat je op zoek bent naar een andere baan. Je bent vaak onverklaarbaar afwezig, misschien op sollicitatiegesprek?

Vanuit het perspectief van de manager heb je al besloten om te vertrekken. Dit dreigement is gewoon een laatste wanhopige poging om… nou ja, het is onduidelijk wat je wilt.

Als je dreigt te vertrekken met een andere baan in het vooruitzicht, wat moet een manager dan nog? Die kan misschien wel een vergelijkbaar salaris en een vergelijkbare functie bieden, maar niet de andere omgeving waar je kennelijk naar op zoek bent.

Als het puur om het salaris gaat, maak je je ook niet populair. Als je zegt dat het enige wat je tegenhoudt om te blijven het salaris is, waarom zou je dan niet over een jaar of zes maanden weer hetzelfde gesprek beginnen?

Als je wordt gezien als iemand die met één voet buiten de deur staat en je nu je toevlucht neemt tot dreigementen, zal je manager inzien dat het zinloos is je proberen binnen boord te houden.

Een dreigement voelt als chantage

In elk van deze gevallen voelt je dreigement om te vertrekken als chantage: doe dit "of anders". In de ogen van het bedrijf lijkt "anders" vaak niet zo slecht.

Als je van vitaal belang bent voor een bepaalde klus - de enige persoon die bijvoorbeeld een project kan voltooien - wordt er misschien een tegenbod gedaan om je lang genoeg in dienst te houden om de taak af te maken.

Maar dat wordt alleen gezien als een tussenoplossing. Zodra het project voorbij is, kun je er zeker van zijn dat je in de toekomst nooit meer zo'n machtspositie zult krijgen. Het bedrijf zal niet nog eens in zo'n situatie terecht willen komen.

In bijna alle gevallen heb je al verloren als je dreigt. Zelfs als men je eisen inwilligt, is dat maar tijdelijk. Alle vertrouwen is weg. Je wordt gezien als een permanent risico.

Leer om te onderhandelen zonder dreigementen

De betere oplossing is om niet te dreigen, maar om te onderhandelen. Als je een ander aanbod hebt dat je bereid bent aan te nemen, ga daar dan heel open mee om.

Besteed tijd aan het duidelijk omschrijven van jouw waarde en impact voor het bedrijf. Probeer dat in termen te gieten die betekenisvol zijn voor de onderneming. Dat kan betrekking hebben op waardecreatie voor de onderneming, maar het kan ook je impact op klanten, aanwezigheid op de markt of interne efficiëntie zijn. Zoek ook een manier om dat in geld uit te drukken.

Voer een goed gesprek met je manager over hoe je iets zou willen uitwerken. Laat hem of haar weten dat dit geen bedreiging is, maar dat je realistisch moet zijn. Schets wat jij een redelijke compensatie vindt voor jouw waarde. Definieer duidelijk waarom die rol, die titel, dat geld, gepast is voor de impact die je levert.

Gebruik dit om samen met je manager een eerlijke discussie te voeren over jouw waarde voor de onderneming en omgekeerd: rustig, duidelijk en met professionele bedoelingen. Als je zo onderhandelt, laat je zien dat je op een evenwichtige en weloverwogen manier kunt opereren.

Chris Williams is voormalig vicepresident HR bij Microsoft en adviseur op het gebied van leiderschap. Hij is ook actief als podcaster, TikTok-creator en auteur.